Home Map Index Search News Archives Links About LF
[Top bar]
[Bottom bar]
Bu makalenin farklı dillerde bulunduğu adresler: English  Castellano  Deutsch  Francais  Nederlands  Turkce  

[Photo of the Author]
by Atif Ghaffar

About the author:

Atif is a chameleon. Sistem Operetorunden programciya, ogretmenden proje yoneticisine kadar bir isin basarilmasi icin ne gerekiyorsa o role burunur.
Genellikle dizustu bilgisayari ile sinemada film izlerken programlama yapar.
Atif, Linux'a, kaynak kodu topluluguna ve projelere ogrendiklerinden dolayi cok sey borclu oldugunu dusunuyor.
Kendisi hakkinda daha fazla bilgi sayfasinda bulunabilir.

Content:

Linux altinda LDAP'a giris

openLDAP

Ozet:

Bu yazimizda en sevdigimiz OS Linux ile LDAP'i ve onun uygulamalarini ogrenecegiz.

LDAP hakkinda bolca kaynak bulundugundan onlarin tekrarini yapmayacagim. Bununla beraber ileri seviyede LDAP terimlerinden; semalardan, v2 ile v3 arasindaki farklardan bahsetmeyecegim. Zaten bunlar hakkinda cok bilgim yok. Benim yapacagim LDAP'in ne oldugunu, uygulamalarini ve faydalarini kisaca anlatmak olacak.

Ben bir LDAP uzmani degilim. Aslinda bir LDAP acemisiyim. Burada kisaca LDAP ile ne yaptigimi ve nasil yaptigimi yazacagim. Bir zamanlar benim oldugum gibi aklinizi cok karistirmamaya calisacagim.

Soru: Eger bir acemi iseniz niye bu konu hakkinda yazi yaziyorsunuz.
Yakinlarda kolejden bir projede yardima ihtiyacim olmustu. Projenin ana konusu LDAP idi. Bana Perl, mesaj sunuculari vs. de yardimci oldu fakat LDAP hakkinda hicbir sey bilmiyordu. Bu yuzden LDAP'a her girmek istediginde kafasi daha cok karisiyordu.
Proje icin LDAP hakkinda cok az bilgi yeterli olacagindan ona yarim saatilik hizli bir kurs verdim ve hersey yoluna girdi. Kavramlar oldukca basit, hepsi yuzeysel, sadece biraz dikkat veya eglenceli ornekler yeterli.

Bu yazimda aynisi yapacagim.

Kaynaklar kisminda LDAP hakkinda daha fazla bilgiywe ulasabileceginiz adresler var.



 

LDAP nedir?

LDAP'in acilimi "Lightweight Directory Access Protol" dur ve bir klasor servisidir. Aliskin oldugumuz dosya sistemine, telefon numaralarina baktigimiz telefon rehberine, SUN'in NIS'ine (Network Information Service), DNS'e (Domain Name Service) ve komşunuzun bahçesinde gördügünüz agaçlara çok benzer bir yapisi vardir.

LDAP özgün bir veritabnidir. LDAP'in normal bir veritabani programi oldugunu dusunmek yanlistir. LDAP veri okumak icin özellestirilmisdir. Okumalar, LDAP'da yazmadan cok daha fazla kullanilir.

Tüm bu servislerin ortak yani nedir?
Hepsi bir verilen bir kritere gore sorgulama yaparlar.

Örnekler.

Dosyalama sistemi dizinleri
ls /etc
Bu komut, /etc klasorundeki tüm dosyalari ve alt klasörleri verecektir.

ls /etc/p*
Bu, 'p' ile baslayan tüm dosya ve alt klasörleri verecektir.

find /usr/local/apache -name index.html
Bu, "/usr/local/apache" klasoru altindaki index.html isimli tum dosya ve klasorleri arayacaktir.

NIS Klasörü
ypcat passwd
Bu, NIS veritabnindaki tüm kullanici adlarini, parolalari, kullanici numaralarini (id) vs. yi verecektir.

ypmatch atif passwd
Bize password dosyasindan atif kullanicisinin bilgilerini verecektir.

DNS Klasörü
nslookup www.linuxfocus.org
Bize dns veritabanindan www.linuxfocus.org ile ilgili ip adreslerini verecektir.

nslookup -type MX linuxfocus.org
Bize dns veritabanindaki linuxfocus.org ile ilgili sadece MX bilgisini verecektir.

LDAP Klasörü
(Asagida, buna detayli olarak bakacagiz.)

ldapsearch uid=aghaffar
Bize aghaffar kullanicisi ile herkese acik olan tüm bilgiyi verecektir.
Unix'de benzer sekilde find / -uid aghaffar komutu

ldapsearch uid=aghaffar mail
Bu sadece aghaffar kullanicisinin mesajlarini verecektir.

 

Klasör tabani veya kök

Yukarida belirttigimiz her servisin bir baslangic noktasi; taramaya baslayacagi bir yer belirtildi. Bu baslangiç noktasi genellikle"kök" (root) idi. Bu bir hireyarsideki kök'e benzer.
Her agacin bir kök'ü vardir. Daha sonra dallara ayrilir ve daha cok dala ve yapraga ve çiçege vs.

Her kök'ün alt dallari vardir. Dosya sistemi için bunlar diger alt klasörler ve dosyalardir.
Her bir dalin nitelikleri olabilir.
Örnegin dosyalama sisteminin dallarinin (alt klasörlerin ve dosyalarin) takip eden nitelikleri vardir. Asagida dosyalama sistemini gösteren bir sema gösterilmistir. Nitelikler, ls -ld /usr komutunun çiktisini ifade eder. drwxr-xr-x 29 root root 749 Jun 17 23:45 /usr

Simdi LDAP hireyarsini gosteren bir diyagram.

Bu diyagram hakkinda birazdan duracagiz.

 

Ayrilmis Isimler

Gerçek agacin tersine, dosyalama, LDAP ve Telefon Rehberinin Hireyarsisinin her dalinin en az bir tane tek(unique) niteligi vardir. Bu alt dallari birbirinden ayirmamizi saglar.

Dosyalama sisteminde bu nitelik tam adresiyle beraber dosyanin (veya klasörün) adidir. Örnegin
/etc/passwd Burada passwd dosyasi adresiyle beraber dosyalama sisteminde tektir. Tabiy ki baska klasörlerde (/usr/passwd, /opt/passwd) ayni dosya bulunabilir, fakat tam adresiyle beraber herbiri sistemde tektir.
DNS sistemindeki FQDN (Fully Qualified Domain Name) de benzer sekilde tek (unique) giris vardir. ( Tabiyki ayni FQDN'e bir cok ip atayabilirsiniz. )

LDAP'da girdileri farkli kilan isin "dn" ayrilmis isimdir(Distinquished Name). Bu isim bir klasörde her zaman farklidir. Örnegin, benim dn'im "uid=aghaffar, ou=People, o=developer.ch"
Tabiyki ayni uid'li bir dn bulunabilir fakat ancak su sekilde olabilir "uid=aghaffar, ou=Administrators, o=developer.ch"
Bu dosyalama sistemindeki /etc/passwd ve /usr/passwd iliskisine benzer.
Bunalrin hireyarsisinde tek olan nitelik "ou=Administrators, o=developer.ch" ve yine tek nitelik olan uid bulunmaktadir, "ou=People, o=developer.ch".
Bunlar çakismaz.

 

LDAP Sunuculari

Bugün merketlerden bircok LDAP sunucusu temin edebilirsiniz ve bunlarin bircogu Linux üzerinde calisacaktir.
Bu yazida icin openLDAP'i kullanacagiz.

Niçin openLDAP'i sectim ? Nicin openLDAP'i secmelisiniz ?

open LDAP'i http://www.openldap.org adresinden temin edebilirsiniz. Kaynak paketini indirip kendiniz kurabilirsiniz veya zaten kullanmakta oldugunuz Linux dagitiminda bulundugunu görebilirsiniz. Eger bulunuyorsa bos zamaninizi ayirip derlenmis halini yukleyebilirsiniz.
Ben openLDAP'i SuSe6.x ve RedHat6.x üzerinde test ettim.

 

LDAP klasörünün olusturulmasi

Bu bölümde bir LDAP sunucusunu adim adim yükleyecegiz.
Adimlar:

 

openLDAP'i indirip kurma

Daha önce belirtildigi gibi, ister kaynak kodlari www.openldap.com dan indirip dokümanlarina göre bilgisayariniza yükleyin ister derlenmis paketi yükleyin. ( paketleri yükleme ve kaynak kodun nasil derlenecegi bu yazinin konusu disidir.)

 

LDAP sunucusunu ayarlama

Bu örnekte, linusfocus.org için bir LDAP klasörü olusturacagim.
Kendisiteniz için isimleri ve diger gerekli bilgileri degistirin. Ana Sunucuyu ayarlamak için slapd.conf ve ldap.conf dosyalarini en sevdiginiz editörle açmalisiniz.
Benim sunucumda bu dosyalar /etc/openldap içinde. Sizinkiler /usr/local/etc/openldap içinde olabilir. Dosyalarin yeri Linux dagitiminiza göre veya eger kendiniz derlediyseniz kurulum sirasindaki ayarlariniza göre degisebilir.

	
######### /etc/openldap/slapd.conf ###################################
# Asagidakiler benim SuSe 6.4 ümde öntanimli idiler.
# Bunlar üzerinde bölüm II ve bölüm III de daha fazla durulacaktir.
# Muhtemelen ancak o zaman ne olduklarini anlayabilecegiz. :)

include		/etc/openldap/slapd.at.conf
include		/etc/openldap/slapd.oc.conf
schemacheck	off

pidfile		/var/run/slapd.pid
argsfile	/var/run/slapd.args

#######################################################################
# ldbm database definitions
#######################################################################

# Bu hangi cins veeritabanini kullanacagimizi belirtir. Ön tanimli ldbm olarak kalsin.
database	ldbm

# Son ek veya kök klasör. Bu LDAP klasörünüzdeki en üst seviye.
suffix		"o=linuxfocus.org"

# ldap lbs'nin nerede tutulacagini belirtir.
directory	/var/lib/ldap

# Klasör yöneticisinin ayrilmis ismi.
rootdn		"cn=Manager, o=linuxfocus.org"

# ldap yöneticisinin sifresini düz yazi olarak bulundurmak kötü olabilir fakat
# baslangicta LDAP'a alismak icin bu sekilde kullanacagiz.
rootpw		secret


# Simdilik hepsi bu.

Editörünüzle /etc/openldap/ldap.conf dosyasini açin.
Bu dosya ldap istemcisinde bulunur ( Ayni makinayi hem sunucu hemde istemci olarak kullanacagiz. Bunlar ayni veya ayrik olabilirler.)
Bu dosya genellikle ldap uygulamalari tarafindan okunur. Örnegin ldapdelete, ldapadd, vs.

##########/etc/openldap/ldap.conf#########
#
# LDAP Öntanimli Ayarlari
#

# Datayli bilgi için ldap.conf(5)
# Bu dosya herkes tarafindan okunabilmeli.

# ldap sunucusunu belirtir. Makina adi veya ip kullanabilirsiniz.
host 127.0.0.1

# Bu bizim aramaya baslanmasini istedigimiz kök klasör
# we will use the top node in our configuration
# it need not be the top level node in the directory, for example
# we can use base = ou=users, o=linuxfocus.ch
# if we do that then all our searched will start from that branch of the tree
base  o=linuxfocus.org
# thats all
Simdi ldap servisini baslatalim
Eger SuSe'den yüklediginiz derlenmis paketi kullaniyorsaniz, su sekilde baslatabilirsiniz
/etc/rc.d/ldap start
RedHat'da sanirim söyle
/etc/rc.d/init.d/ldap start
Eger kaynak kodu kendiniz derleyerek kurduysaniz ve ön tanimli ayarlari kullandiysaniz, su sekilde baslatabilirsiniz
/usr/local/libexec/slapd & veya nereye kurduysaniz oradan. slapd'yi bulup calistirin.

 

Yeni yüklenmis LDAP sunucusuna veri ekleme

Su andan itibaren calisan bir LDAP sunucunuz var ve veri ile doldurulmaya hazir.
ldap sunucusunu veri ile doldurmanin standart yolu bir LDIF (LDAP Directory Interchange Format)* dosyasi olusturmaktir. Daha fazla bilgi için ldif'in man sayfalarina bakabilirsiniz.
Basitçe, ldif, ldap girdilerinin salt yazisal bir temsilidir. Bu girdiler insan tarafindan okunabilir ve farkli üreticilerin sunuculari tarafindan veya farkli isletim sistemlerindeki sunucular tarafindan ortak kullanilabilir.
* Evet, artik baska bir format. Neden LDIF yerine XML kullanilmadigini merak ediyorum.

So without further ado lets create this ldif file. Biraz hatirlatma.

  • ldif dosyasindaki her girdi/kayir bir bosluk karakteri ile ayrilir.
  • Degerlerin arasindaki bosluklar çok önemli. "Atif Ghaffar" ile "Atif Ghaffar " ayni degil.
    ldif dosyasi. linuxfocus.org.ldif
    dn: o=linuxfocus.org
    o: linuxfocus.org
    objectclass: top
    objectclass: organization
    
    dn: ou=editors, o=linuxfocus.org
    ou: editors
    objectclass: organizationalUnit
    
    dn: uid=aghaffar, ou=editors, o=linuxfocus.org
    uid: aghafar
    cn: Atif Ghaffar
    sn: Ghaffar
    givenname: Atif
    objectclass: person
    userpassword: {CRYPT}yIvSBWSuLs2N2
    mailacceptinggeneralid: aghaffar@linuxfocus.org
    ou: editors
    
    dn: uid=mkempe, ou=editors, o=linuxfocus.org
    uid: mkempe
    cn: Magnus Kempe 
    sn: Kempe
    givenname: Magnus
    objectclass: person
    userpassword: clearpass
    mailacceptinggeneralid: mkempe@linuxfocus.org
    maildrop: mkempe@developer.ch
    preferredlanguage: fr
    ou: editors
    
    Simdi bu bilgiyi ldap klasörüne eklemeliyiz. Komut satiri programi ldapadd'i kullanalim.

    ldapadd -D "cn=Manager, o=linuxfocus.org" -w secret < linuxfocus.org.ldif
    Bu komutla "cn=Manager, o=linuxfocus.org" bilgisi dn (distinguished name) olur. Bu komut "cn=Manager, o=linuxfocus.org" girdisini dn , 'secret' i parola olarak alacak ve linuxfocus.org.ldif dosyasindan okuyacagi veriyi ldap kalasörüne ekleyecek.
    Eger hersey yolunda gittiyse artik ldap klasöründe sorgulama yapmaya hazirsiniz demektir. Eger hersey yolunda gitmediyse benim mesaj kutumu bombalamaya hazirsiniz demektir ;)

    Mesaj sunucularimin iyiligi icin umarim hersey yolunda gitmistir.

    Devam etmeden önce, ldif dosyasini satir satir kontrol edelim.

    1. bu satir en üst seviye için dn'imizi belirlemis oldu. Bu agac yapisinin kök (root) seviyesini belirledi.
      Bunun belirtilmesi gerekli.
    2. Bu satirda "o"yu (organizasyonu) belirttik ve bir deger verdik "linuxfocus.org"
    3. Bu satir bu nesnenin, nesnesel sinifini belirledi. Biz kök yaptik.
    4. burada nesnenin cinsini beliledik. (Bu bir organizasyon nesnesi)
    5. Bos, satir ayiraci
    6. editörler grubu için dn (bu, linusfocus editörleri için olusturdugumuz dal)
      Bunun gibi farkli amaclar için bircok dal olusturabiliriz. Mesela bir dal, makinalar ve onlarin verileri bir dal, site yansilari (mirror) vs, vs, vs.
    7. ou niteliginin ne oldugu oldukca acik; editörlerin organizasyonal birim.
      Bu nitelikler bize sorgulama kriterleri saglar. Örnegin siz editör olan tüm kullanicilari bulmak istiyorsunuz; "show all dn where ou=editors". Eger bunu burada girmezsek bu sorgulama sonuc vermez.
    8. burada nesne sinifi (objectclass) belirtiyoruz (organizationalUnit)
    9. Bos, satir ayiraci
    10. editorler grubundaki aghaffr kullanicisi için dn
    11. kullanici numarasi (uid). Bunun tek (benzersiz) olmasina dikkat edin.
    12. Kullanicinin cn (common name) i. Örnegin ben ismimi "Ad Soyad" olarak yaziyorum, baskasi "Soyad Ad" i tercih edebilir.
    13. sn: Soyad
    14. givenname (Ön ad)
    15. objectclass (Kisi)
    16. userpassword (kriptolanmis parola). {CRYPT} kelimesi parolanin crypt algoritmasi ile kriptolandigini belirtir. Geri kalanlar "yI" salt ile kriptolanmis sifre; "yIvSBWSuLs2N".
    17. bu satir mesaj alacagim adresleri belirtiyor.
    18. ou. bu benim editör organizasyonal biriminde (organizationalUnit) bulundugumu belirtiyor.
    19. ou. Bu benim editörler organizasyonal Biriminde (organizationalUnit) bulundugumu belirtiyor.
    20. Bos, satir ayiraci
    21. Yine baska bir dn girisi. Kullanici adi mkempe, ou editörler.
    22. Kullanici ismi / Tam isim
    23. Soyad
    24. Ön ad
    25. Nesne sinif (objectclass)
    26. Kullanici sifresi:Dikkat edecek oursaniz burada parolayi düz metin olarak yazdik. Farkli kullanicilar için istediginiz sekilde parola verebilirsiniz. Bu veritabanina göre degil kullanicidan kullaniciya degisebilir. Bu sayede bir kullanicinin parolasi düz metin bir diger bir kullanicinki CRYPT ile kriptolanmis bir digerininki SHA ile kriptolanmis olabilir.
    27. Kullanicinin mesajlarini alacagi adres. (Bu genellikle mesaj sunucusu için)
    28. maildrop: Yine bu da mesaj sunucusu için. Kullanicilarin aktif mesaj adreslerini belirtir. Bu örnekte sunucu "mkempe@linuxfocus.org" adresi için mesaj alir, mesaj sunucusu daha sonra sunucu ile kontrol eder. ""mkekpe@linuxfocus.org" için mesaj kabul eden bir mesaj hesabi var mi?". Ldap sunucusu maildrop niteliginin degerini verecektir. Mesaj sunucusu bundan sonra mesaj hesabina mesaji yollar. Bir ISP altyapisini hazirliyorum ve sanal domainlleri (virtual domains), ve bu domainler için ve kullanicilari için gerekli tüm bilgiyi tutmasi için yogun olarak ldap sunucusunu kullaniyorum. Eger bu konu ile ilgileniyorsaniz bana bir mesaj atabilirsiniz.
    29. preferredlanguage. Iste size kullanicinin tercih ettigi dili belirten bir nitelik. Bu bilgiyi ldap sunucusundan bulunan bilgilerin kullaniciya daha iyi sunulmasi için kullanabilirsiniz. Örnegin bu kullanici her zaman otomatik olarak Fransizca sayfalara yönlendirilecektir.
      Ayrica sunja dikkat etmeliyiz; bir önceki kayitta böyle (preferredlanguage, maildrop vs.) bir nitelik atamasi yoktu. Bu ldap'in güzel yanlarindan biridir. Veri tabani tablosunda buna uyan bir kayit yoktur. Bir girdinin 3 niteligi bir digerinin 30 niteligi belirtilmis olabilir.
    30. ou. Editör birimi.

     

    ldap veritabaninin sorgulanmasi

    mkempe kullanicisi ile ilgili tüm veriyi bulalim.
    ldapsearch uid=mkempe

    Tüm editörler için olan dn'i bulalim.

    ldapsearch '(&(objectclass=person)(ou=editors))' dn

    Daha fazla örnek için ldap'in man sayfalarina bakin.

     

    LDAP'in faydalari

    Peki LDAP'a gecmenin avantajlari nelerdir.

    LDAP acik bir standarttir. Kullanacaginiz yeni uygulamalar ldap veritabanini sorgulayabilecektir. Windows 2000 bile kendi kalsör sistemi için LDAP'i kullanir.
    Tüm bilgileri merkezilestirmenin faydasi cok büyüktür. Tek yönetici (administration) noktasi, daha az hata, daha az veri kopyasi ve yedekleme ugrasi.

     

    Örnek LDAP uygulamalari

    Compaq için çalistigimi ve ldap pazarladigimi dusunun, sunu söyleyebilirim; Bunu "contacts manager" olarak kullanabilirsiniz. Fakat Compaq için çalismiyorum. Bu yüzden size ldap'in daha ilginç uygulamalarini sunacagim.

    SINGLE SOURCE OF SIGN-ON
    Tüm kullanicilari merkezi bir yerde.
    LDAP hireyarsisini kullanici islemlerinizi yapmak için kullanabilirsiniz; parolalar ve /etc/passwd dosyasinda tutabileceginizden cok daha fazla bilgi. Bu bilgi Microsoft Windows / Unix / Mac kullanicilari içinde kullanilabilir.
    Fikir Isterseniz /etc/pam.d/login vs. biraz müdahale edip onaylama isleminin shadow veya nis yerine LDAP'dan yapilmasini saglayabilirsiniz.
    Fikir Kücük bir web arayüzü yazip kullanicilarin sisteme girmeden (cünkü parolalar sistemde degil ldap'da tutuluyor)parolalarini degistirmelerini saglayabilirsiniz. pam_ldap'da adres kaynaklarina bakiniz.

    NOT
    Single source of sign-on != single sign-on.
    Bircok LDAP yazilimcisi eger LDAP kullanirsani bir sign-on ununz olacagini soyleyerek satmaya calisirlar.
    Aslinda bu yari dogru. Single Sign on aslinda tamamen farkli bir cins, IT Menejerlerinin agzinda bugunlerde eksik olmayan buyuk bir kelime. sign on örnegi:

    Elbette LDAP'i tüm kullanici bilgileri için kaynak olarak kullanabilirsiniz. Fakat ortami farkli uygulamalar için kullanmak "Single Sign on solution" dir ve LDAP ile bir ilgisi yoktur.
    Bu LDAP, NIS, NT Domain controller account, veritabanlari, düz dosyalar vs. ile yapilir.

    Fikir Sisteminizde kullanicilara mesaj hesabi acabilirsiniz fakat unix hesabi acmaniza gerek yok. Hic problem degil. Ben LDAP+Postfix MailServer+ Cyrus IMAP/POP sunucusu kombinasyonu kullanarak binlerce kullaniciyi idare ediyorum ve hicbirinin sistem hesabi yok.

    Fikir Bircok farkli programin ayarlarini merkezilestirebilirsiniz. Mesela, Netscape ayarlari, bookmarks vs LDAP içinde tutulabilir ve kullanici bir makinadan digerine gittigi zaman LDAP sunucusundan ayni ayarlari alarak kullanir. Kullanici Windows NT Netscape'den Linux/Solaris/Macintosh Netscape'e gidebilir ve hala ayni ayarlari kullanabilir. (Özür dilerim Microsoft.....Bu senin için çok kötü biliyorum.)

    Senaryo Bilgilerimi bir daha ve bir daha hem web üzerinde hemde kagida yazmaktan nefret ederim. Hükümet ofislerinde kendilerine bir kere vermeme ragmen niye yasimi, dogum tarihimi, adreslerimi bir daha bir daha isterler anlamam. Son sirketimde , yardim-masasi için cok büyük formlar ayarlamamiz gerekiyordu ve %75'i ayniydi. (Ön ad, Soy ad, Baslik, Posta adresi, kat, yönetici ismi, bölüm). Kullanicilarinizi biktirmak ve tanidik gözüken birisi tarafindan gece karanliginda dövülme riskine girmek yerine kullanicilariniza sadece kullanici adlarini sorabilirsiniz. Örnegin, birisine sadece kullanici adini sorup gerisini LDAP sunucusundan alabilirsiniz ve sadece eksik bilgileri istersiniz.

    Fikir Örnegin, telefonum calismiyor, sizin için verecegim tek bilgi "Telefonum calismiyor".

    Kullanici soyle bir intranet ile cok daha az biktirilir :

  • Kullanici problem için gerekli sayfayi acar.
  • Sayfa kullanicidan sadece kullanici ismi ve sifre ister (sadece her oturumda). Daha sonra kullanicinin ziyaret edecegi sayfa veya parola korumali heryer kullanici bilgilerini hatirlayacak.
  • Sayfanin iki bölümü olur. 1) problemin yazilacagi bölüm 2) yolla (submit) tusu

     

    Yazi yazin: Ögrenme/Ögretme

    Umarim bu yazimla size bir sekilde, beyninizi biraz 10011001001001 besleyerek yardimci olabilmisimdir. Görüyorsunuz ki bildiginiz paylasabilmeniz için o konuda bir uzman olmaniza gerek yok. Yardimci yazilar yazmak için ne profesör ne de ögretmen olmaya gerek yok. Kücücük bir bilgi bile kullanicilara yardimci olabilir.
    Kisisel olarak, ögrenmek için zaten bildiklerimi birilerine anlatmanin cok kolay oldugunu anladim. Bu teknigi siz de denemek isteyebilirsiniz.

    Bugünlerde bircok insanin Linux hakkinda konustugunu görmek cok güzel. Bircogununda denemte oldugunu görüyorum. Bazilari hemen birakiyor bazilarida bir süre daha sans veriyor. Bu kullanicilarin kesinlikle unix komutlari ve sistemi hakkinda hicbir tecrübeleri var, ve bircogu uzun süre bir probleme takiliyor olabilirler.
    Eger siz bir problemi yeni cözdüyseniz bile daha bir coklari için faydali bir kaynak olabilirsiniz,

    Eger herhangi bir konu hakkinda yazacak malzemeniz olmadigini düsünüyorsaniz ve hala Linux topluluguna yardimci olmak istiyorsaniz, bu yazilari kendi dilinize cevirmeye gönüllü olabilirsiniz.

     

    Kaynaklar

    PAM LDAP Modülü
    psm_ldap modülü Solaris ve Linux sistemlerinde parola onaylarini LDAP ile yapmaniza yardimci olur.
    openLDAP
    OpenLDAP Projesi birliktelikle yürütülen, hizli büyüyen, sirketsel degeri bulunan, tam destekli, ve kaynak kodu acik, uygulama ve gelistirme programidir. Proje, interneti iletisim, plan için kullanan dünya genelinde gönüllü bir topluluk tarafindan gelistirilmektedir.
    Java tabanli sahane bir LDAP gezgini/editörü
    LADP gezgin/editör'ü kullaniciya kolaylik saglayan bir arayüzüle, LADP klasörlerini gezmenizi ve degistirmenizi saglayan bir gezgindir. Tamamen JAVA ile yazilmistir ve JFC (SwingSet) ile JNDI (class) ktüphaneleri kullanilmistir. LDAP v2 ve v3 sunucularina baglanabilir.
    kldap
    kldap KDE için bir LDAP istemcisidir (gezgin). Tüm hireyarsiyi Novell Administrator'e benzer sekilde gezebilirsiniz.
    http://freshmeat.net/search.php3?query=ldap
    Bircok LDAP iliskili program.
    http://www.redbooks.ibm.com/abstracts/sg245110.html
    IBM'den LDAP uygulama kitabi.
    Bu kitabi internetten okuyabilir veya kitabi siparis edebilirsiniz.
    ypldapd - nis 2 ldap gateway
    Ypldapd, LDAP'i kullanan ve NIS sunucusun bbenzeri bir sunucudur.Ypldapd kullanilirken, NIS istemcileri seffaf olarak kullanici bilgilerine (kullanici, grup, makina) LDAP ile ulasirlar. Girisimciler istemcileri yenilemeden tüm sistemi gelistirmesi bakimindan LDAP'in tercih edeceklerdir. LDAP sunucusu teknolojileri, ypldap ile, mesela Netscape'in klasör sistemi single sign on seklinde hem NT hem de UNIX istemcilerinde kullanilabilir.
    SLAPD ve SLURPD Yönetici klavuzu
    Kesinlikle okunmali. LDAP protokolü ve sunuculari ile ilgili bircok bilgi.
    Bir LDAP YolGösterici & Sik sorulan sorular
    Internet üzerindeki kaynaklar, LDAP ve X500 Klasörlerini gezmekicin yardimci dökümanlar.
    http://www.umich.edu/~dirsvcs/ldap/index.html
    Lightweight Directory Access Protocol


     

    -Yorumlariniz için forum

    Her yazinin kendi forum sayfasi var. Bu sayfaya yorum ve sorularinizi gönderebilirsiniz.
     F orum sayfasi 

    Sayfalar LinuxFocus Editör Takimi Tarafindan Hazirlanmistir.
    © Atif Ghaffar
    LinuxFocus.org 2000

    LinuxFocus's bir yorum göndermek için veya bir hatayi bildirmek için tiklayin.

    2000-07-07,