Ik heb Linux geïnstalleerd, wat nu?

ArticleCategory: [Choose a category for your article]

UNIX Basics

AuthorImage:[Here we need a little image form you]

[Photo of the Author]

TranslationInfo: [Author and translation history]

original in en Jose Maria Laveda 

en to nl Jan Onbekend

AboutTheAuthor:[A small biography about the author]

Abstract:[Here you write a little summary]

Dit artikel is een introductie voor nieuwe gebruikers tot sommige van de onderwerpen waarmee hij/zij geconfronteerd zal worden na de installatie van Linux. We zijn niet van plan hier een techisch verhaal over te schrijven en ook niet een "bijbel" over LINUX. Ons doel is om je van enkele basis-principes en termen, die je vanaf nu zult horen en welke je misschien zult moeten gebruiken om jezelf begrijpbaar te maken, te voorzien.

ArticleIllustration:[This is the title picture for your article]

[Illustration]

ArticleBody:[The article body]

Introductie

Hier even een pause om U te verwelkomen bij Linux. U mag zich vereerd voelen ...   ;)

We beginnen op het moment de je het voor elkaar hebt gekregen om zelf Linux te installeren. Of met behulp van een vriend die bij je is gekomen met een CD in zijn zak om daarna je computer in te pikken en te stoppen bij wat kleurrijke schermen (uitsluitend blauwe) en die zonder jouw tussenkomst heeft gevraagd naar enkele system-wachtwoorden. Hierna heeft hij de computer opgestart en heb je een boodschap gezien die er ongeveer zo uitzag:

Welcome to Linux xx.xx.xx
host login: _

En toen vertelde hij je "Je hebt het geinstalleerd", om je vervolgens wat commando's te leren en je te leren hoe je je systeem moet afsluiten. Toen rende hij weer weg en liet je alleen met je problemen. 

Misschien was het eerste wat je opviel over Linux om te horen dat het "gratis" is. De waarheid is dat er wel een copyright zit op de broncode maar dat Linux is ondergebracht onder een licentie die kopiëren, verdelen en het gebruiken zonder kosten toestaat. Toch zitten er nog wat ingewikkeldere kantjes aan die we voor het ogenblik niet hoeven te bespreken. Deze licentie wordt "GNU General Public License" genoemd en wordt gebruikt voor veel software die je zult zien in de Linux- en UNIX-wereld.  In feite, misschien heb je al GNU bash of GNU Emacs gebruikt. Of GNU gcc etc... Er zijn vergelijkbare licenties zoals MIT (Massachussets Institute of Technology) en BSD (Berkeley university Software Design) welke je in het algemeen dezelfde vrije toegang tot de broncode toestaat (Zij hebben echter enkele serieuze beperkingen op het gebruik dat je kunt maken van de software). 

Maar hey!, hier ontstaan ook veel misverstanden. Je zal regelmatig het argument horen dat "LINUX NIET ONDERSTEUND WORDT..." waarop gereageerd wordt dat er wel bedrijven zijn die ondersteuning geven voor eender welk technisch probleem dat je kunt hebben met LINUX. Ook zijn er nog ontelbare manieren om hulp te krijgen voor elk Linux probleem. 

Je zult ook horen dat het goed is voor studenten, op universiteiten, mensen zonder geld, computerfreaks, fanatieke computer-wetenschappers; en andere 'rassen', maar niet interresant voor de gewone gebruiker. Als antwoord hierop zou ik willen vermelden wie er allemaal van Linux gebruikt maken: de NASA, privé-organisaties, sommige administraties, internet providers, laboratoria, miljoenen gewone gebruikers plus uitgevers, ziekenhuizen, ... en zo verder.  Het mag duidelijk zijn dat dit niet allemaal past in het stereotype van computer-kenner of fanatiekeling. 

Welke Distributie Heb je?

Een distributie is niet meer dan een manier om LINUX toegankelijk te maken zodat je het gemakkelijk kan installeren. Iedereen heeft zijn eigen manier om de software die mee komt met Linux en de utilities voor installatie en configuratie te verpakken en verdelen. De grote meerderheid van distributies zijn verkrijgbaar op het internet en op CD-ROM. Het hangt af van jou -of van je adviseur- om er één te kiezen. Enkele populaire distributies zijn Slackware, Red Hat, Debian, Caldera, SuSE,... enkele onder hen behoren toe aan particuliere bedrijven (de distributies, niet Linux zelf!) en sommige andere worden bijgehouden door een groep van vrijwilligers(Debian).

Ik ben niet van plan om er één aan te raden of te zeggen welke beter is (of slechter). Na een tijdje te hebben rondgehangen in de Linux-wereld zul je genoeg commentaar horen over deze of gene distributie.  Verwar de versie van het besturingssysteem (Kernel versie) niet met het nummer van je distributie, ook al zul je wel begrepen worden als je zegt: Debian 1.2.xx, Red Hat 4.x, Slackware 3.0, etc. (Dit verwijst naar de distributie, niet naar de kernel).

Hulp

Als je ergens "vastzit" of als je niet weet hoe je een bepaald probleem moet oplossen, dan is het kritieke moment gekomen en heb je oplossingen nodig, niet? En liefst nog snel ook.

Omgeving

Meer goed nieuws: met Linux zul je er toe in staat zijn om je muis in een met windows, iconen en knoppen-bevolkte omgeving te gebruiken. Geen 'UNIX is lelijk' of 'gebruiksvriendelijke WYSIWYG editors zijn voor andere Operating Systems'. Ik ga verder niets meer vertellen over het licentie-onderwerp, maar als je nieuwsgierig bent, zul je ergens een COPYRIGHT bestand vinden met alle details.

Het X Windows System (XFree; de implementatie die je gaat gebruiken met Linux of gewoon X11 of X) zal je toestaan om veel belangrijke programma's uit te voeren. Kun je het je voorstellen om WordPerfect te gebruiken op je scherm? Het is allemaal realiteit, ook voor software die je moet betalen. Maar er zijn tonnen kilobytes gewijd aan aplicaties in deze prachtige omgeving (zowel publiek domein als betalende software) waar je van kan genieten.

Als je het systeem al geconfigureerd hebt, dan is er geen probleem.  Maar als je niet zo gelukkig bent, laat je dan niet afschrikken ook al zie je boodschappen die waarschuwen over de van het fout instellen van de grafische omgeving.

Met behulp van de juiste documenten en wat hulp, zul je de omgeving met gemak configureren. De meest recente distributies hebben een lijst van hardware waaruit je simpelweg kan kiezen om je systeem te configureren.

Je zult er notie van moeten nemen dat dat wat je eigenlijk gaat configureren de Server is, zodat je woorden zal horen als CLIENT/SERVER, window manager, etc. Ik zal enkel zeggen dat X Windows is ontwikkeld met de Client/Server filosofie in gedachten, waarbij je in het algemeen software hebt die je hardware bestuurt en requests (messages) ontvangt van clients (dat zijn de programma's die je zult gebruiken) om displays, knoppen, scrollbalken, menu's, etc. te tekenen.

Netwerken en het Internet

Linux is zo ontworpen dat systemen inter-communicabel zijn. Alle mogelijkheden van dit besturingssyteem betreffende netwerken passen niet in dit artikel. In feite zou het, om dit onderwerp volledig te behandelen, meerdere uitgaves van dit magazine vragen.

Normaal gesproken heb je toegang tot het Internet door middel van een provider (ISP vanaf nu, van Internet Service Provider) die je een dynamisch IP-nummer toekent wanneer je ernaar verbindt. Met een Hayes compatibel modem en je Linux heb je alles wat je nodig hebt. Met het chat programma om de AT commando's die nodig zijn te sturen en met het PPP commando sta je voor open deuren. (Onthoud dat dit protocol twee delen heeft: Eén in de kernel en de andere buiten de kernel. Ik zeg dit zodat je niet paranoia word als je de software-bestanden configureert terwijl je de kernel niet correct gecompileerd hebt. Als je hier géén last van hebt ben je vast en zeker de eerste ;)

Linux begint zo bekend te raken dat de meeste ISP's al instructies hebben over hoe Linux- gebruikers kunnen verbinden met hun netwerk (en als je ISP dit niet doet, eis het dan!).

Als je op het net zit heb je in elk Linux systeem mail programma's (pine, elm, mailx, ...), nieuws lezers en browsers (Netscape, Mosaic, Arena, Lynx...) tot je beschikking. Plus alle belangrijke Un*x commando's zoals: ftp, telnet, ping...

Dit brengt ons aan het einde van deze mini-introductie tot het besturingssysteem waarover je zoveel gehoord hebt.  Ongtwijfeld ben je nu klaar om zelf met je Linux systeem te gaan werken. Mijn doel is geweest om je voorbij die angst te helpen die we allemaal hebben voor iets nieuws. LINUX IS MAKKELIJK, het heeft slechts wat geduld en bergen verbeelding nodig. Met een beetje moeite kunnen we al ons werk gedaan krijgen met gratis (Open Source) software.

Noot van de Auteur: De snuggere lezer zal wel willen snappen dat het niet zo gemakkelijk is om alle beschikbare bronnen over Linux in één enkel artikel te gieten. Ik bied op voorhand mijn excuses aan.  BEDANKT VOOR UW BEGRIP!


Voor meer informatie: